Λήμνος, το νησί του Ηφαίστου
Σύμφωνα με την μυθολογία, ο Δίας σε μια διαμάχη του με την Ήρα πέταξε το γιό του Ήφαιστο από τον Όλυμπο στη γη της Λήμνου. Ο Ήφαιστος εγκατέστησε εκεί το εργαστήριό του και δίδαξε την τέχνη της μεταλλουργίας στους κατοίκους του νησιού. Ένας άλλος σημαντικός μύθος του νησιού αναφέρεται στον Θόαντα τον πρώτο βασιλιά του νησιού. Ο Θόας, γιος του θεού Διόνυσου και της Αριάδνης, παντρεύτηκε τη Μύρινα από την Ιωλκό και απόκτησαν μια κόρη την Υψιπύλη. Στα χρόνια του, οι γυναίκες του νησιού παραμέλησαν τη λατρεία της Αφροδίτης και η θεά τις τιμώρησε με μια ανυπόφορη σωματική δυσοσμία. Οι σύζυγοί τους έφεραν παλλακίδες από την Θράκη κι οι γυναίκες τους για εκδίκηση θανάτωσαν όλον τον ανδρικό πληθυσμό γκρεμίζοντάς τους από το ακρωτήρι Πέτασος. Όταν ο θυμός της Αφροδίτης καταλάγιασε, καταφθάνουν στο γυναικοκρατούμενο νησί οι Αργοναύτες με τον Ιάσονα.Εδώ στην Ανεμόεσσα Λήμνο, η Βασίλισσα Υψιπύλη φιλοξένησε τους Αργοναύτες, και για να τους τιμήσει αθλοθέτησε πλούσια βραβεία, κάνοντας αγώνες προς τιμήν τους και οι πρώτοι Ημίθεοι Πενταθλητές ήταν ο Τελαμώνας, ο Λυγκέας, ο Ζήτης, ο Κάλαϊς και ο Πηλέας. Το πένταθλο από το 708 π.Χ. στη 18η Ολυμπιάδα, έγινε Ολυμπιακό Άθλημα. Η μοναδική θέση του νησιού στο ΒορειοΑνατολικό Αιγαίο απέναντι από τον Ελλήσποντο καθόρισε την ιστορική του πορεία. Η Λήμνος εποικήθηκε κατά καιρούς από τους Σιντίες, τους Κάρες, τους Κρήτες, τους Μινύες και τους Πελασγούς. Η αρχαιολογική σκαπάνη προσδιορίζει πως το νησί είχε κατοικηθεί από την μέση νεολιθική εποχή. Ο σπουδαιότερος προϊστορικός οικισμός της, η Πολιόχνη, ιδρύθηκε την 4η χιλιετία π.Χ. και εξελίχθηκε σε οχυρωμένη πολιτεία – την αρχαιότερη ίσως της Ευρώπης – με αστική δομή και σημαντικό πολιτισμό, με το πρώτο δημοκρατικό βουλευτήριο, όπου στις 17 Σεπτεμβρίου 1994, συγκεντρώθηκαν κατόπιν προσκλήσεως του Υπουργείου Πολιτισμού, οι θεματοφύλακες του Αιγαίου, 70 προσωπικότητες από πολλές χώρες του κόσμου, άνθρωποι της επιστήμης, της πολιτικής, του θεάτρου, της φιλοσοφίας, της τέχνης και της διανόησης, όπου συναποφάσισαν και συνυπέγραψαν ατενίζοντας το απέραντο γαλάζιο τη Διακήρυξη της Πολιόχνης, και ανακήρυξαν το Αρχιπέλαγος του Αιγαίου ως Πολιτιστικό Πάρκο της Ευρώπης. Η Λήμνος, όπως κι η γειτονική Σαμοθράκη, είναι συνδεδεμένη με την μυστηριακή λατρεία των Καβείρων, παιδιών του Ηφαίστου. Υπολείμματα του ιερού των Καβείρων έχουν βρεθεί στα βορειοανατολικά του νησιού. Λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα, έχουν ανακαλυφθεί η Ηφαιστεία, πόλη αφιερωμένη στον Ήφαιστο που άκμασε τον 5ο αιώνα π.Χ., την εποχή περίπου που το νησί περιέρχεται στους Αθηναίους.